Het is dinsdag weer zo ver, 14 februari Valentijnsdag, de dag dat we (anoniem) onze liefde aan een ander laten blijken.
Vanwaar die Valentijnsdag, we hebben het een en ander voor je uitgezocht.
De herkomst kent meerdere verhalen. Wat is waarheid?
Een ding is zeker 14 februari in het jaar 270 liet Keizer Caudius ll Priester Sint Valentijn onthoofden.
Volgens overlevering was het dat de soldaten in het Romeinse rijk rond de derde eeuw na christus niet mochten trouwen. De gedachte was dat ongehuwde soldaten eerder bereid waren om de sterven voor hun Keizer. Getrouwde mannen zouden minder risico willen lopen om hun geliefde weer te zien.
Priester Sint Valentinus vond dat liefde alles zou overwinnen, vond ook dat soldaten wel mochten trouwen. Daar hij bevoegd was om te trouwen deed Priester Sint Valentijn dit dan ook. Zo heeft hij veel stellen, tegen het bevel van de Keizer in, stiekem getrouwd. Toen Keizer Claudius ll hierachter kwam, heeft hij Sint Valentinus laten opsluiten en op 14 februari laten onthoofden.
Zo is Sint Vanlentijn gestorven vanuit zijn geloof in Liefde.
Of het verhaal waar is weet niemand. Ook zijn er een aantal variaties. Wel is zeker dat Sint Valentijn gestorven in op 14 februari rond 270.
Paus Gelasius l riep in 496 14 februari uit tot de dag van de heilige Valentijn. In de tijd van paus Gelasius was er echter geen enkel biografisch gegeven meer over hem bekend. Sint-Valentijn werd genoemd als een van degenen ‘die terecht door mensen worden vereerd, maar wiens daden slechts aan God bekend zijn’. Volgens overlevering zou dit ook zijn om het “heidens feest” Lupercalia, wat op 15 februari gevierd werd, te verbannen.
Lupercalia een “heidens” vruchtbaarheidsfeest.
Lupercalia komt ook al voor in de Griekse mythologie.
Daarin vereren priesters in februari de god Pan.
Pan is als volwassene geboren, met horens, baard, bokkenpoten en een staart.
Hij is de god van het vee en de herders. Pan staat bekend om zijn erotisch temperament.
De Romeinen nemen Pan over als hun god Lupercus.
Lupercus is een demonengod die een wolvin als een vrouw (genaamd Luperca) heeft.
Volgens de overlevering heeft Luperca Remus en Romulus opgevoed, de stichters en bouwers van de oude stad Rome.
Op 15 februari gaan de priesters die Lupercus aanbidden de straat op.
Slechts gekleed in bokkenhuiden slaan zij de vrouwen met riemen van bokkenleer. Dit zou de vruchtbaarheid bevorderen.
Ook is er op dit feest een soort loterij.
Geslachtsrijpe jongens en meisjes moeten een lootje trekken en horen gedurende het feest bij elkaar.
Om te feesten, maar vooral om hun maagdelijkheid te verliezen.
De grotten van Romulus en Remus zijn hierom beroemd.
Na de tweede wereldoorlog leefde de Nederlandse bloemensector op. Rond 14 februari werden goede zaken gedaan met het buitenland. De bloemisten probeerden het ook in Nederland zover te krijgen dat iedereen elkaar op deze dag een bloemetje zou geven. In 1951 kregen alle inwoners van Leeuwarden daarom een strooibiljet. Daarop stond dat Sint Valentijn een monnik was die rond 250 na Christus bloemen gaf om iemand te troosten of paartjes gelukkig te maken; een daad die navolging verdiende. De Leeuwarder courant vroeg aan bloemisten of de actie geslaagd was en kreeg een helder antwoord: ‘De Friezen zijn te nuchter. Ze lopen niet zo snel warm’.
Toch gaf de Nederlandse bloemisterij 14 februari niet op. In de jaren zeventig haalde ze met het uitdelen van bloemen herhaaldelijk de krant. In 1974 kregen alle vrouwelijke Kamerleden een bloemetje, in 1976 waren de wegenwachters de gelukkigen en in 1979 werden chauffeurs in het openbaar vervoer in het zonnetje gezet. Dit kreeg lokaal wel navolging, maar echte populariteit bleef uit. In 1981 was er maar 1 drukkerij in Nederland die Valentijnskaarten drukte – slechts 25.000 stuks per jaar.
In het midden van de jaren tachtig werd er nog nauwelijks iets aan Valentijn gedaan in Nederland. Dat sloeg in een paar jaar om. In 1990 boden enkele kranten de mogelijkheid om in een speciale Valentijnsrubriek berichten te plaatsen. Het bleek een groot succes. Een jaar later werden er rond 14 februari meer dan twee miljoen kaartjes en pakketten verzonden. Dat Valentijnsdag juist nu doorbrak is omdat de welvaart vanaf het eind van de jaren tachtig behoorlijk toenam. Ook nam Nederland meer over van de Amerikaanse cultuur.
De eerste kritiek ontstond ook in deze periode: Valentijnsdag zou een materialistisch feest zijn, het is enkel door winkeliers bedacht om mensen geld uit de zakken te kloppen.
Inmiddels zijn er grofweg twee visies op het Valentijnsfeest: ofwel je doet iets romantisch voor een geliefde, ofwel je besteedt er geen aandacht aan omdat het iets commercieels en materialistisch is. De eerste groep groeit. Vooral jongeren zien in de moderne Valentijnsdag iets wat simpelweg erbij hoort toch is het al minder vaak anoniem.
Ach of je er nu wat mee doet of niet. Het is toch spannend als je een groet, bloem of cadeau krijgt op welke manier dan ook en je weet niet van wie.
Bronnen: Wikipedia; isgeschiedenis; Historiek;
internet algemeen.
