Visvliet – ons dorp

‘Dat Visvliet een uniek dorp is komt voor velen niet als een verrassing. Behalve een mooi dorp is het ook een dorp waar inwoners zich voor bijzondere zaken inzetten.’ – Streekkrant op 7 juli 2023

Vandaag de dag telt Visvliet rond de 285 inwoners; een klein, maar levendig dorp. Toch was het in de 16e eeuw een belangrijke en drukke handelsplaats door de ligging aan de Lauwers en aan de grens van Groningen en Friesland. Het grensverkeer zorgde voor de nodige reuring in het dorp.

Het dorp is hoogstwaarschijnlijk in de 14e eeuw gesticht als voorwerk door de monniken uit Gerkesklooster. Een steen in de oude kerk, de Sint Gangulphus, vermeldt het jaartal 1427. Het is bekend dat er voor die tijd een ander kerkgebouw heeft gestaan.

Van de kloosterjaren is niet veel bekend. Het heeft wel voor veel verwarring gezorgd: hoort Visvliet nu bij Friesland of bij Groningen. Het grondgebied rondom Visvliet was immers in handen van het klooster in Friesland. Bestuurlijk hoorde Visvliet toch echt bij Stad.
Tot 1798 was Visvliet een kerspel of grietenij (een bestuursvorm die je met de huidige gemeenten kunt vergelijken). Daaronder viel ook Pieterzijl. Bij de instelling van de plaatselijke besturen in 1798 werd Grijpskerk aangewezen als bestuursplaats voor de kerspelen Visvliet, Grijpskerk en Niezijl. In 1808 werd het kerspel ingedeeld bij de nieuw geformeerde gemeente Noordhorn, waarin ook Grijpskerk, Niezijl en Zuidhorn werden geplaatst. In 1811 werd Visvliet onderdeel van de nieuw geformeerde gemeente Grijpskerk. Nog weer later, in 1889 werd de gemeente Grijpskerk ook weer onderdeel van de nieuwe gemeente Zuidhorn. Tegenwoordig hoort het dorp bij de gemeente Westerkwartier.
Het dorp wordt omringd door water. Aan de noord- en westkant stroomt de Lauwers, de grens met Friesland. Aan de oostkant stroomt het Visvlieterdiep, richting het Van Starkenborghkanaal.

Ons dorp – TOEN